İsmail Habip Sevük, 1922-1939 yılları arasında Atatürk ile birlikte katıldığı gezilerdeki hatıralarını, çeşitli gazetelerde birçok makale halinde yazmıştır. 1939'da Atatürk öldükten sonra, bu yazılarını bir araya toplayarak "Atatürk İçin" isminde bir kitap halinde yayımlamıştır.
Bu kitap, dili sadeleştirilerek "Atatürk'le beraber" ismiyle Lütfü Tınç tarafından yeniden düzenlenmiş ve 2008 yılında Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yeniden yayınlanmıştır. Kitap oldukça ilgi görmüş olmalı ki 2021 yılında yedinci baskısını yapmıştır.
Yedinci baskısını okurken daha kitabın başlarında bir konu dikkatimi çekti. Biz, Atatürk'ün önderliğinde gerçekleştirilen Milli Mücadele'nin sömürge olmaktan kurtulmak maksadıyla harekete geçen birçok ulus için örnek olduğunu değişik kaynaklardan biliyoruz.
Kuzey Afrika başta olmak üzere dünyanın değişik bölgelerindeki birçok yerde bağımsızlık mücadelesine girişen liderlerin onun başarılarından cesaret alarak harekete geçtiği ve onun yolunu takip ettiği birçok yerde yazılıp çizilmiştir. Sadece bağımsızlık mücadelesi değil yaptığı devrimler de başta İslam ülkeleri olmak üzere birçok ülke tarafından örnek alınmıştır.
Daha sonra bir darbeyle iktidardan düşünce Ankara'ya gelen Afganistan Kralı Emanullah Han ve Cumhuriyetin ilk yıllarında Ankara'ya gelerek Atatürk ile görüşmeler yapan İran Şahı Rıza Pehlevi, onu örnek alarak ülkelerinde reformlar yapmaya çalışanların en bilinenleridir.
Bu kişiler, onun kadar başarılı olamasalar da reformlarında Atatürk'ü örnek aldıklarını kamuoyundan da gizlememişlerdir. Örneğin İran Şahı, Ankara'ya Atatürk'ü ziyarete giderken gazetecilere "Ustamızı görmeye gidiyorum." demiştir.
Ancak, 1. Dünya Savaşı'ndan bizim gibi mağlup olarak çıkmış ve ağır koşulları olan bir barış anlaşması imzalamak zorunda kalmış bir Avrupa ülkesinde de Atatürk'ün başarılarından etkilenen kişiler olduğunu bilmiyordum. İsmail Habip Sevük'ün kitabını okurken böyle bir ülke olduğundan bahsediliyor.
Yazarın belirttiğine göre, Atatürk'ün İtilaf Devletleri ile mücadele ederek Türkiye'ye dayatılmak istenen Sevr Antlaşması'nı tarihin çöplüğüne atmasından etkilenenlerden biri de Hitler'dir. Siirt milletvekili Mahmut Soydan, 1933 yılında Berlin'i ziyaret ettiğinde başbakan Hitler ile de görüşmüştür.
Bu görüşmede Hitler, "Yaptığım işe başlarken ve bunda başarılı olacağıma inanırken hep sizin şefinizin mücadelesini örnek aldım." demiş. İsmail Habib Sevük'ün belirttiğine göre Hitler, 1939 yılında Atatürk öldükten sonra bu sözünü çeşitli ülkelerin gazetecileri ile görüşürken tekrar etmiş ve şöyle demiş: "Ben kendime Atatürk'ü örnek aldım. Çünkü Atatürk dünya galiplerine ilk şahlanan, haksızlığı ilk tepeleyip hakkı ilk muzaffer edendir."
Gerçi Hitler, Atatürk'ü tam anlayamamıştır. "Yurtta sulh, cihanda sulh." diyen, "Savaş zorunlu olmadıkça bir cinayettir." diyen ve devletin başına geçtikten ölümüne kadar daima barışçı politikalar takip eden Atatürk'ün aksine tüm dünyayı savaşa sürüklemiştir.
Ayrıca Hitler, "Ne mutlu Türk'üm diyene!" ve "Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denir." diyerek ırkçılıktan uzak sübjektif milliyetçiliği savunan Atatürk'ün aksine, ırkçılığı ideolojisinin temeli yapmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder